خواص پشم گوسفندی- ویژگی و کاربرد های پشم گوسفند[اصول پشم چینی]
خواص پشم گوسفندی در طب سنتی
در طب سنتی، پشم گوسفند به عنوان یک ماده طبیعی و گرم، مفید و موثر شناخته شده است. برخی از خواص پشم گوسفندی در طب سنتی عبارتند از:
- ضد روماتیسم: پشم گوسفند به دلیل دارا بودن خاصیت گرم و ضد رطوبت، به عنوان یک درمان طبیعی برای کمک به کاهش درد و التهابات مرتبط با روماتیسم استفاده میشود.
- افزایش سطح انرژی: پشم گوسفند به دلیل دارا بودن خواص گرمایی و الکتریکی، میتواند به عنوان یک ماده افزایش دهنده سطح انرژی و حالت روحی و روانی فرد مورد استفاده قرار گیرد.
- درمان خشکی و خارش پوستی: پشم گوسفند به دلیل دارا بودن خواص آرامبخش و ضد التهابی، میتواند به عنوان یک درمان طبیعی برای کمک به درمان خشکی و خارش پوستی استفاده شود.
- بهبود خواب: پشم گوسفند به دلیل دارا بودن خواص گرمایی و آرامبخش، میتواند به عنوان یک ماده درمانی برای کمک به بهبود خواب و کاهش اضطراب و تنش استفاده شود.
پشم گوسفند دارای کاربردهای فراوانی است در واقع کت و شال تهیه شده از پشم گوسفند از عصر برنز به عنوان یک محصول در صنعت نساجی شناخته می شد. مصری های باستان یک کارخانه ی بزرگ ریسندگی پشم برپا کرده بودند که این نشان از گرانبها بودن این ماده و ارزشمند بودن این صنعت دارد.تا اواخر قرن نوزدهم،پشم حیوانات یک ماده ی بسیار گرانبها محسوب می شد و پوشیدن لباس های پشمی یک امتیاز برای افراد ثروتمند بود. از زمانی که پشم گوسفند به مقدار کافی به اروپا از استرالیا و نیوزلند وارد این قاره شد،این محصول در دسترس عموم قرار گرفت و همگان توانایی استفاده از آن را پیدا کردند.
فواید پشم گوسفند
به نظر عجیب می رسد،اما از زمان های قدیم کشف شده است که پشم دارای خواص شفادهی است.کارشناسان معتقدند که ساز و کار این اثر درمانی مبتنی بر تماس ملایم با پوست است. فیبر باعث تحریک سیستم مویرگی خون می شود و به افزایش قوای طبیعی بدن کمک می کند. با توجه به جذب و نگهداری گرمای خفیف و انتقال آن به بدن باعث می شود عضلات آرام شوند.البسه ی ساخته شده از پشم طبیعی برای افراد بیمار یا سالخورده بسیار مفید هستند.
نخ های بافته شده می توانند هوا را انباشت کنند و دمای آن را حفظ کنند،در نتیجه مثل یک ترموستات عمل کرده و دمای بدن را تنظیم می کند.پشم در حین عبور دما رطوبت و گردوغبار را جذب کرده و به عنوان یک فیلتر عالی برای بدن عمل می کند.پشم حاوی مواد طبیعی به نام لانولین است که آن را غیر قابل نفود می کند،به طوری که پشم ۳۰ درصد از رطوبت هوا را جذب کرده و در خود نگه می دارد و جالب است که بدانید شما به هیچ عنوان این رطوبت را حس نمیکنید.
۱۱ حقیقت جالب راجب پشم گوسفند که باید بدانید
- در یک سایت باستان شناسی در مصر،لباس هایی ساخته شده از پشم گوسفند کشف شده که قدمت آن به ۳هزار و ۴۰۰ سال می رسد که این حقیقت را نشان می دهد که استفاده از این محصول به سال ها قبل برمیگردد و نشان از مفید بودن این محصول می دهد.
- این احساس خارش که برخی افراد هنگام پوشیدن پشم تجربه می کنند، عمدتا بهخاطر ضخامت فیبرهای پشمی است که از آن ساخته شده اند، ضخامت استاندارد فیبر پشمی ۲۸ میکرون است.
- اگر لباس پشمی طبیعی تهیه کنید،حرف S را در آن میبینید که با یک عدد بعد آن همراه شده است.این عدد ضخامت استاندارد نخ استفاده شده در محصول نهایی را تعیین میکند که در میکرون اندازه گیری میشود.اگر بیشتر دقت کنید حرف Super S را نیز همراه با یک عدد میتوانید مشاهده کنید.این نشان به ان معنی است که در این محصول بهترین پشم استفاده شده است که اخیرا جمع آوری شده است.
- رکورد سریع ترین کوتاهی پشم گوسفند متعلق به هیلتون بارت از استرالیا با ۳۹٫۳۱ ثانیه است.پشم را میتوان به مقدار ۷۰ درصد طول طبیعی آن بدون کنده شدن کشید.
- طبق مقررات اتحادیه ی اروپا یک محصول زمانی میتواند به عنوان ۱۰۰درصد پشم طبیعی برچسب گذاری شود که حاوی کمتر از ۵درصد ناخالصی هی ناخواسته باشد.
- پشم می تواند تهیه شده از فیبر پستانداران مختلف باشد،نه فقط گوسفند.
- الیافی که در دوران مدرن از پشم ساخته می شوند طول آن ها از ۱۶ میکرون تا ۴۰ میکرون را شامل می شوند.
- برای قرن ها پشم به عنوان یک کالای ارزشمند مورد استفاده قرار میگرفت به عنوان مثال زمانی که پادشان ریچارد من توسط امپراتوری روم در سال ۱۱۹۲ دستگیر شد،راهبان سیسترکی بخشی از پس از پس انداز خود را در ۵۰۰۰۰ کیسه پشم پرداخت کردند.
- پشم نه تنها برای لباس استفاده میشود،بلکه در سایر صنایع،مانند تولید پدال در برخی خودروهای لوکس مورد استفاده قرار میگیرد.
- پشم گوسفند یک ماده ی زیست تخریب پذیر است که میتواند همراه گیاهان به عنوان کود استفاده شود،زیرا حاوی ۱۷ درصد نیتروژن است.
- پشم گوسفند می تواند در یک زمان هم آب را جذب و هم ان را دفع کند.
تاریخچه تولید پشم گوسفند
اعتقاد بر این است که پرورش گوسفند به خصوص گوسفندان پشمی در حدود ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد شروع شده بود. در آن زمان کار پرورش دام به خصوص گوسفند بیشتر در آسیای غربی رواج داشت که بعد ها این حیوانات از طریق تجارت با شمال آفریقا و اروپا وارد این مناطق نیز شدند. در قرون وسطی تجارت پشم در اروپا رونق پیدا کرد، به ویژه در مناطقی که امروزه ما آنها را به نام های بلژیک، هلند ، انگلیس و فرانسه می شناسیم.
مهم ترین تولید کنندگاتن پشم خام در قرون وسطی کشورهای اسپانیا و انگلیس بودند در حالی که صنعت نساجی کشور های ایتالیا و هلند از رونق بهتری برخوردار بود . گوسفند اسپانیایی در سال ۱۴۹۲ توسط کریستوفر کلمب به آمریکا آورده شد. پرورش گوسفند در کشور اسپانیا در آن زمان بسیار مورد توجه قرار گرفت. نژاد گوسفندان مرینو ( مرینوس ) از مهم ترین نژادهای پشمی جهان بود که تا سال ۱۸۱۰ استرالیا که بیش از ۳۰۰۰۰ گوسفند داشت ، سعی می کرد بیشتر آنان را از نژاد مرینوس باشند.
ویژگی های پشم گوسفند
جنس پشم از پروتئین و کراتین می باشد که در ناخن ها، شاخ ها و لایه های خارجی پوست نیز یافت می شود. الیافی که مورد استفاده انسان ها قرار میگیرد به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم بندی می شود. الیاف مصنوعی شامل انواع الیاف پلیمری و غیر پلیمری است اما الیاف طبیعی به چند دسته گیاهی (سلولزی)،معدنی (آزبست) و حیوانی تقسیم می شوند.
نژاد گوسفندهای پشمی
انواع مختلفی از نژاد گوسفندی در جهان هستند که هر کدام ویژگی ها و خصوصیات مربوط به خود را دارند و دارای یک نوع پوشش خاص می باشند به همین دلیل گوسفندان از نظر نوع پشم به چند دسته پشم ظریف، متوسط، بلند، پشم آمیخته، پشم قالی تقسیم بندی می شوند.
- گوسفندان پشم ظریف :
قطر پشم این نوع از گوسفندان بین ۱۷-۲۳ میکرون و طول دسته الیاف آنها بین ۵ تا ۱۰ سانتی متر است.این نوع از گوسفندان پشم ظریف ، بیشتر از نژاد مرینوس هستند . میزان پشم آنها در حدود ۴ کیلوگرم است.
- گوسفندان پشم متوسط :
پشم این نوع از گوسفندان ضخیم تر و درخشان تر می باشد و راندمان تولیدی بالاتری نیز دارند.
- گوسفندان پشم ب لند :
گوسفندان پشم ب لند به طور متوسط الیافی بین ۳۶-۵۰ میکرون دارند و طول این الیاف بین ۱۵ تا ۳۷ سانتی متر می باشد.
- گوسفندان پشم آمیخته :
ظرافت و نازکی پشم این دسته درحدود گوسفندان پشم متوسط است ولی از طول بیشتری برخوردار می باشند.
- گوسفندان پشم قالی :
پشم این دسته ترکیبی از چند نوع الیاف دیگر است . تارپشم حقیقی ،الیاف مدولائی (هتروتیپ)،الیاف کمپ بخش های این دسته را تشکیل می دهند.
خواص،ویژگی ها و کاربرد پشم گوسفند و انواع دام ها
کاربرد و خواص پشم بیشتر درصنعت پوشاک و نساجی می باشد ولی از این ماده مفید در صنایع دیگر مانند پارچه بافی و قالی بافی استفاده می شود. علاوه بر این موارد پشم گوسفندان در تهیه انواع نمد،کلاه و پوتین کاربرد فراوانی دارد که در ادامه به برخی از ان ها خواهیم پرداخت:
پشم با دوام است :
کشش طبیعی الیاف پشم بسیار خوب است و پارچه و لباس های ساخته شده از این جنس احتمال پاره شدن کم تری را دارند والیاف پشمی می توانند شکل خود نسبت به سایر الیاف، بهتر حفظ کند.
پشم در برابر لکه ها مقاوم است :
پوشش بیرونی پشم به دفع مایعات کمک می کند و در این نوع لباس ها لکه های کم تری نسبت به سایر لباس ها ایجاد می شود.
لباس های پشمی شما را در زمستان سرد و در تابستان گرم نگه می دارد :
پشم یک ماده شگفت انگیز در تنظیم دمای بدن است. در زمستان عایق پشم ،هوا گرم و خشک را در بدن حفظ می کند و در تابستان گرما و رطوبت بدن را بیشتر دفع کرده و باعث خنکی بدن می شود.
پشم گوسفند زنده از محصولات بسیار مفیدی می باشد که از گذشته های دور تا کنون مورد استفاده انسان قرار گرفته است ولی در گرما ممکن مگس هایی ب روی این پشم بنشیند و باید با چگونگی مقابله با مگس ها در دامداری مطلع باشید. مهمترین ویژگی و کاربردهای پشم گوسفند شامل؛ استفاده در صنعت نساجی،قالی بافی،ریسندگی و … می باشد. در این مطلب از دامداران پاک می خواهیم به معرفی کامل نحوه پشم چینی در گوسفندان بپردازیم با ما همراه باشید تا با رعایت اصول مربوط به پشم چینی بتوانید به راحتی پشم چینی گوسفندان خود را انجام دهید.
شما برای یادگیری این مهارت باید تمرین و تجربه کسب نمایید، همچنین استفاده از ابزار آلات نیز به دلایلی که در ادامه به آن می پردازیم امری بسیار مهم است. از دیگر نکات مهم استفاده از لباس کار مناسب و استاندارد است.
چرا باید پشم گوسفندان کوتاه شود
برخی از مواردی که باید پشم چینی گوسفندان را با ابزارالات مناسب کوتاه کنیم می توانیم به موارد زیر اشاره نماییم:
- با فرارسیدن فصل گرما پشم زیاد سبب ایجاد ناراحتی و حتی بیماری برای دام ها می شود.
- پشم زیاد سبب ایجاد بیماری های پوستی برای گوسفندان می شود زیرا پوست گوسفندان در فصل گرما دچار خارش شده و این حیوانات سعی می کند خود را به چیزهایی نظیر نرده ، دیوار و حتی گیاهان بمالند تا این حس از بین برود و این حالت می تواند به پوست آنها آسیب برساند.
- چیدن پشم های گوسفند به دامداران این اجازه را میدهد که علاوه بر کسب درآمد از طریق فروش این محصول سلامت گله خود را نیز بعد از فصل زمستان ارزیابی کنند.
بهترین زمان برای پشم چینی گوسفند زنده
اوایل بهار زمانی می باشد که بیشتر گوسفندان بره های خود را به دنیا می آورند به همین دلیل این فصل برای چیدن پشم گوسفند مناسب است. پشم بدست آمده از نژادهای گوسفندان ایرانی به دلیل داشتن رنگ پذیری و استحکام خوب بیشتر در بافت قالی کاربرد دارد برای اینکه پشم مرغوبیت و کیفیت لازم را داشته باشد باید نکاتی را پشم چینی در نظر داشته باشید.اواسط بهار تا اوایل تابستان تقریبا زمان مناسبی برای پشم چینی گوسفندان می باشد .
کار پشم چینی گوسفندان باید با توجه به تغذیه و نژادهای متفاوت یک تا دوبار انجام شود. پشم این حیوانات در طی زمان با انواع آلودگی ها نظیر علوفه و خاشاک ، گرد و غبار و … آلوده می شود؛ توصیه می شود برای پشم چینی حتما بدن گوسفندان را از این مواد پاک کنید تا بتوانید پشم تولیدی خود را به قیمتی بالاتر به فروش برسانید. برای اینکار می توانید گوسفندان خود را با آب روان شست و شود دهید اگر از پشم چین برقی استفاده نمی کنید می توانید از دوکارد که وسیله متداول پشم چینی در ایران می باشد استفاده کنید.
چگونگی چیدن پشم گوسفند زنده
معمولا در بیشتر مناطق کشور روز خاصی را برای این کار در نظر میگیرند و چندین گله دور هم جمع شده و توسط اشخاصی که مهارت کافی را در این امر دارند عمل پشم زنی وچیدن پشم گوسفند انجام می شود. برای شروع کردن باید سر و گردن گوسفند را گرفته و به آرامی آن را بر روی زمین بخوابانید سپس از ناحیه سینه شروع به چیدن پشم حیوان نمایید بعد از قفسه سینه به سراغ ناحیه سر و گردن رفته و سپس به سمت ناحیه شکم و پهلوی دام بروید.
وسایل لازم در پشم چینی:
- می توانید از قیچی های دستی و یا وسایل برقی استفاده کنید
- چندین کیسه تمیز جهت نگهداری پشم های چیده شده آماده کنید
- لباس کار مناسب (ماسک ، چکمه ، دستکش ) بپوشید.
- قیچی برای تمیز کردن اطراف گوش ، دم و سایر نواحی کوچک